Độc lực của vi sinh vật

0
2225
đôc lực của vi sinh vật
Rate this post
  1. Độc lực của vi sinh vật là gì?

  • Độc lực là mức độ gây bệnh của vi sinh vật. Đại đa số vi sinh vật chỉ có thể gây bệnh cho được loài vật cụ thể, tuy nhiên cũng có vi sinh vật có khả năng gây bệnh cho nhiều loài khác nhau.
  • Để đánh giá độc lực của một chủng vi sinh vật nào đó, ta thường tiêm chủng vi sinh vật đó với nồng độ khác nhau vào động vật thực nghiệm. Nồng độ tiêm phải được pha loãng theo dãy pha với hệ số nhất định. Sau đó xác định liều thấp nhất còn đủ gây ra đáp ứng cho động vật thực nghiệm
  • Các kết quả nghiên cứu:

+ Liều chết tối thiểu –MLD: thông thường rất khó xác định chính xác vì đáp ứng của mỗi cá thể khác nhau đối với độc lực vi sinh vật là khác nhau.

+ LD50: liều chết trung bình

  1. Các yếu tố của độc lực vi sinh vật

Khả năng bám dính vào tế bào chủ

Bám dính vào tế bào chủ là điều kiện đầu tiên để vi sinh vật có thể xâm nhập vào tế bào vật chủ và có khả năng gây ra nhiễm trùng.

Mỗi chủng,loại vi sinh vật có khả năng bám dính khác nhau tùy thuộc vào cấu tạo và đặc tính của nó.

Khả năng xâm nhập

Xâm nhập là yếu tố quyết định của nhiễm trùng. Không có xâm nhập thì sẽ không có nhiễm trùng. Nhiễm trùng bao gồm cả sự bám dính trên bề mặt niêm mạc, cả sự xâm nhập vào bên trong tế bào

Đối với vi khuẩn gây bệnh bằng ngoại độc tố, ngay sau khi phân hủy bề mặt tại tế bào chủ, ngoại độc tố do chúng tiết ra có thể thấm sâu ngay vào bên trong tế bào vật chủ và có thể gây ra rối loạn cơ chế điều hòa của tế bào, từ đó gây ra rối loạn bệnh lý nghiêm trọng. Đối với vi khuẩn có độc lực yếu thì chúng phải bám dính, xâm nhập vào sâu bên trong tế bào gây bệnh bằng nội độc tố hoặc sản phẩm chuyển hóa của chúng. Còn đối với virus chúng gây nhiễm và độc với tế bào vật chủ bằng cách lợi dụng cỗ mãy di truyền của tế bào để sao chép, nhân lên và phá vỡ tế bào vật chủ

 

Độc tố

  • Là sản phẩm chuyển hóa của vi sinh vật, được chia làm hai loại: ngoại độc tố, nội độc tố
  • Ngoại độc tố là do tế bào vi sinh vật sống tiết ra
  • Nội độc tố là do tế bào chết, ly giải thành các thành phần, độc tố.

Enzym ngoại bào

Trong quá trình sống, vi sinh vật có khả năng tiết ra môi trường , tế bào vật chủ rất nhiều enzym, và enzym này có khả năng gây hại cho tế bào vật chủ.

Độc lực của virus

Độc lực của virus là tập hợp của nhiều yếu tố giúp cho chúng nhân lên và gây tổn hại đến cơ thể. Ngoài cơ chế thông thường như bám dính, xâm nhập, độc tố, enzym, virus còn có thể:

  • Ngăn cản sự tổng hợp polymer của tế bào vật chủ
  • Làm thay đổi tính thấm của lysosome và có thể dẫn đến giải phóng của nhiều loại enzym
  • Phá hủy cấu trúc và chức năng của tế bào
  • Phá vỡ tế bào
  • Biến dạng, đứt gẫy nhiễm sắc thể.

Sự né tránh hệ thống miễn dịch của con người

  • Thay đổi cấu trúc kháng nguyên, đột biến
  • Ẩn náu sâu bên trong tế bào vật chủ để né tránh kháng sinh và các hóa chất khác
  • Một số sinh men phá hủy Ig,..