-
Nhìn tổng quan
CP695J Cancer cell scientific 3d illustration
- Bệnh ung thư là bệnh lý ác tính của tế bào, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu. Ngày nay, số ca bệnh ung thư có xu hướng ngày càng tăng. Các biện pháp điều trị, hỗ trợ bệnh đó là điều trì đa mô thức: phẫu thuật-xạ trị, hóa trị liệu,..nhưng mục đích chính đó là cải thiện thời gian sống, chất lượng cuộc sống của bệnh nhân
- Hóa trị liệu trong điều trị: Hiệu quả đi kèm với độc tính, khi sử dụng luôn luôn phải cân nhắc, việc cải thiện cuộc sống bệnh nhân phải đặt lên hàng đầu.
- Tế bào ung thư: tăng sinh không kiểm soát, không biệt hóa và mất chức năng, tăng sinh và chèn ép xâm lấn các tế bào mang chức năng của cơ thể, có thể di căn sang các vùng khác.
- Ung thư: thể rắn như ung thư các tạng phủ; lỏng như ung thư máu
- Điều trị ung thư luôn kèm phẫu thuật và hóa trị liệu. Việc sử dụng hóa trị liệu trong điều trị để có hiệu quả cải thiện chất lượng sống của bệnh nhân thì phải có nguyên tắc cụ thể.
Điều trị ung thư càng sớm càng tốt, điều trị sau phẫu thuật, xạ trị
- Đường cong sinh trưởng của khối u:
+ pha lag: phát triển chậm khoảng 10-103 tế bào
+ Pha log: số tế bào ung thư phát triển theo cấp số nhân 103 -109 tế bào
109 là giới hạn phát hiện của tế bào ung thư trên lâm sàng
Pha này, đáp ứng tốt nhất với thuốc, điều trị cho kết quả cao vì hầu như các tế bào đang ở trong pha phân bào mạnh mẽ.
+ Pha cân bằng hay còn gọi là pha bình nguyên: Tế bào ung thư phát triển chậm lại, tỷ lệ tăng trưởng thấp dần về 0 và khối u ngày càng to, thiếu oxy, chất dinh dưỡng. Giai đoạn này dễ phát hiện trên lâm sàng nhưng rất kém đáp ứng với thuốc
Vì chúng đều đi vào pha nghỉ Go, nên khó tác động, kém đáp ứng
Vì vậy, cần phát hiện sớm, điều trị sớm, để kịp vào pha log,sẽ đáp ứng thuốc tốt, hiệu quả cao
- Tỷ lệ tăng trưởng cao thì dễ đáp ứng với thuốc
Ví dụ: u nhau thai: tăng trưởng tăng sinh mạnh, dễ đáp ứng với thuốc, người mẹ có thể khỏi hoàn toàn
U lao phổi: tế bào phát triển chậm chạp, tiên lượng xấu, thầm lặng, khi phát hiện bệnh thì đã rất nặng, đã qua pha log rồi nên việc đáp ứng với hóa trị liệu rất thấp
- Khối u còn sót lại sau phẫu thuật hoặc xạ trị
Khi đó tế bào ung thư giảm, kích thích tế bào đi từ pha nghỉ Go về pha phân bào, vì vậy tăng đáp ứng của thuốc.
Sử dụng thuốc với liều cao, thời gian ngắn, khoảng cách giữa các đợt điều trị dài
- Giả thuyết tế bào ung thư theo tỷ lệ: các thuốc điều trị tế bào ung thư theo dược động học bậc 1: diệt tế bào ung thu theo hàm logarit, nghĩa là ở một liều nhất định sẽ diệt được một tỷ lệ nhất định tế bào ung thư
Vì vậy cùng một liều, số lượng tế bào ung thư nhiều, sẽ được tiêu diệt nhiều hơn. Đó là lý do tại sao nên điều trị vào pha log của đường cong sinh trưởng tế bào ung thư.
- Trong điều trị ung thư, liều tối đa: là liều cao nhất mà bệnh nhân có thể chịu đựng được
- Thời gian nghỉ đủ dài để phục hồi tế bào bình thường. Khi nghỉ truyền máu, dinh dưỡng để nâng cao thể trạng bệnh nhân
- Ngừng điều trị dễ tái phát vì hiệu quả điều trị phụ thuộc vào: khả băng diệt tế bào ung thư, khả năng phục hồi của tế bào ung thư và tủy xương
Sử dụng hóa trị liệu trong ung thư
- Điều trị sớm, điều trị tiệt căn A: phát hiện sớm điều trị luôn, và sau điều trị nhiều đợt, ung thư sẽ không còn
- Điều trị triệu chứng C: muộn: sử dụng hóa chất để khối u không to lên,không xâm lấn chèn ép các tế bào bình thường
- Điều trị bổ trợ B: sau phẫu thuật xạ trị, dùng hóa chất đẻ điều trị triệu chứng,, mặt khác để diệt tế bào ung thu còn sót lại sau phẫu thuật mà không nhìn được bằng mắt thường.
- Tân bổ trợ D: hóa chất điều trị trước để khối u nhỏ lại, tạo điều kiện cho phẫu thuật sau được thuận lợi và triêt để.
