Cây cau
Tên khoa học là: Areca catechu.
Thuộc họ cau – Arecaceae.
Contents
Đặc điểm thực vật:
Cây cau thuộc cây thân rạ, mọc thẳng cao từ 10 – 20 m, đường kính từ 0,1 – 0, 15 m. Trên thân cây không có lá chỉ có vết lá đã rụng, ngọn cây có 1 chùm lá rộng, xẻ lông chim, bẹ lá to.
Hoa mọc thành cụm, hoa đực ở trên, nhỏ, màu trắng và thơm; hoa cái nằm dưới, to hơn hoa đực.
Quả hạch, hình trứng.
Phân bố:
Cau được trồng nhiều ở các nước vùng nhiệt đới, đặc biệt là vùng biển nhiệt đới châu Á và Đông Phi.
Trồng cau để lấy quả ăn trầu.
Ở nước ta, cau được trồng khắp nơi, trồng nhiều ở các tỉnh ven biển.
Trồng trọt:
Cau được trồng bằng hạt, sau 4 -5 mới lấy được quả.
Bộ phận dùng:
Hạt cau hay còn gọi là binh lang hoặc tân lang.
Vỏ quả hay còn gọi là phúc đại bì là vỏ ngoài và vỏ giữa phơi khô của quả cau, hình bầu dục dài; vỏ ngoài có màu xanh vàng, nhiều xơ, xốp, mềm dai.
Thu hái, chế biến:
Hái cau già, bóc lấy riêng hạt và vỏ, đem phơi hoặc sấy khô.
Nếu dùng thì lấy hạt cau đem ngâm nước khoảng 2 hay 3 ngày cho mềm, mỗi ngày thay nước 1 lần, vớt ra để ráo nước rồi thái thành miếng mỏng, đem phơi khô, độ ẩm của hạt yêu cầu dưới 10%.
Vỏ cau rửa sạch, ủ cho mềm rồi xé tơi, đem phơi khô và yêu cầu độ ẩm không quá 13%. Có thể tẩm rượu sao hay nấu thành cao đặc.
Thành phần hoá học:
Hạt chứa tanin; dầu béo gồm laurin, myristin, olein, chất đường; alcaloid ở dạng kết hợp với tanin.
Alcaloid chính là arecolin, arecaidin, guvacolin, arecolidin, isoguvacin.
Tác dụng, công dụng:
Arecolin gây tăng tiết nước bọt, dịch vị, dịch tá tràng, gây co đồng tử.
Liều nhỏ arecolin gây kích thích thần kinh, tăng nhu động ruột.
Nước sắc hạt cau gây độc với thần kinh của sán, gây liệt cơ trơn sán làm sán không bám vào ruột được nữa.
Công dụng:
Trong thú y, người ta dùng làm thuốc chữa sán. Phối hợp với hạt bí ngô để tăng tác dụng.
Hạt cau làm tê liệt sán dây bò và sán dây lợn, nhưng chỉ mạnh với đầu và các đốt gần đầu, bí ngô làm tê liệt khúc giữa, và khúc đuôi sán.
Người ta còn phối hợp hạt cau với thường sơn để chữa sốt rét.
