I, Định nghĩa
Thuốc nước chanh là những dung dịch acid, muối hữu cơ, vô cơ, được làm ngọt làm thơm và đôi khi có hơi CO2 dùng để uống giải khát trong thành phần có một số dược chất. Thuốc nước chanh có tác dụng điều trị thường là thuốc nước chanh tẩy nước chanh acid để giải độc kiềm thuốc nước chanh chống nôn
II, Kĩ thuật điều chế
Dung môi để pha thuốc nước chanh là nước cất
Các acid tham gia vào thành phần thuốc nước chanh có thể là acid hữu cơ hoặc vô cơ. Các muối thường dùng là magnesi citrat, natri tartrat, kali bitartrat. Muối nước chanh có hơi CO2 có thể sục CO2 vào thuốc nước chanh đã điều chế hoặc có thể tạo CO2 ngày trong dung dịch bằng cách cho vào natri hydrocabonat phản ứng với acid trong dung dịch. Thuốc nước chanh thường được điều chế bằng cách hòa tan và trộn lẫn các chất có trong công thức. Đối với thuốc nước chanh có hơi lượng CO2 trong dung dịch phụ thuộc vào thành phần và cách điều chế. Nếu hòa tan natri hydrocacbonat sau đó hòa tan acid CO2 tạo thành sẽ mất đi một phần lớn. Nếu pha riêng các dung dịch kiềm và acid và chỉ trộn lẫn trước khi dùng, có thể gữi được lượng CO2 nhiều hơn. cũng có thể trọn chung acid và kiềm khô vào một chai có thành dày đã được sấy khô có dung tích gấp 2 lần thể tích dung dịch thuốc nước chanh cần pha chế. Sau đó thêm siro. Cho nước hoặc dung dịch dược chất vào chai sau cùng. Đậy nút đảm bảo kín. Có thể lọc các thuốc nước chanh không có hơi. Thuốc nước chanh có hơi thường không lọc. Khi cầ có thể lọc roeeng với các dung dịch acid và kiềm trước khi trộn lẫn với nhau. Dung dịch thuốc nước chanh chứa một lượng đường nhất định, là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn nấm mốc phát triển. Vì vậy chỉ pha chế ki dùng có thể bảo quản một hai ngày ở chỗ mát. Để khắc phục nhược điểm chóng hỏng và dễ mất CO2 của thuốc nước chanh hiện nay đã sản xuất cốm hoặc viên sủi bọt có thành phần tương tự khi dùng hòa tan cốm hay viên vào nước cất hoặc nước đã đun sôi để nguội.
III, Nước thơm
Định nghĩa: Nước thơm là những chế phẩm thu được bằng cách cất dược liệu hoặc hòa tan tinh dầu trong nước. Nước thơm chứa những hoạt chất dễ bay hơi của dược liệu thực vật như tinh dầu, các acid bay hơi. Trong bào chế nước thơm thường được dùng làm chất dẫn hoặc dung môi cho một số dược chất có mùi khó chịu. chỉ một số nước thơm có tác dụng dược lý như nước thơm là đào nước thơm bạc hà hạnh nhân đắng
Kỹ thuật điều chế
Điều chế nước thơm thường dùng dược liệu tươi hoặc khô có chứa các hợi chất dễ bay hơi hoặc các tinh dầu. Khi cất dược liệu tươi sẽ thu được thành phẩm trong và thơm. Nhưng đối với một số nước thơm chỉ có thể thu được thành phẩm tốt khi sử dụng dược liệu khô. Các chất bay hơi và tinh dầu thường có trong nhiều bộ phận khác nhau của thực vật nhưng hay gặp nhất là hoa lá và vỏ. Cần phải thu hái dược liệu đúng lúc: Hoa nên thi hái lúc sắp nở, lá thu hái lúc cây sắp ra hoa hoặc chớm ra hoa, quả thu hái lúc bắt đầu chín
