I, Nguồn gốc
- Nitrogen oxid là những chất khí hóa học vô cùng nguy hiểm đối với loài người chúng ta thường được giải phóng từ các phản ứng giữa acid nitric hay acid nitrous với các chất hữu cơ, từ sự đốt cháy nitrocelllulose và các sản phẩm khác. Nitrogen oxid cũng hiện diện trong khói khí thải của xe cộ. chúng được tạo thành khi hạt dự trữ với nồng độ nitrit cao bị lên mẹn trong kho dự trữ
- Trong tự nhiên nitrogen oxid được tạo thành trong quá trong quá trình oxy hóa các hợp chất có chứa nito như than dầu, Nitrogen oxid cũng được tạo thành từ trong quá trình hàn hồ quang điện, mạ điện , chạm khắc, cháy nổ, là thành phần của tên lửa, phản ứng nitrat hóa như trong sự sản xuất chất nổ có chứa nito, sản suất acid nitric. Nitrogen oxid là chất trung gian trong quá trình sản xuất sơn mài thuốc nhuộm những hóa chất khác là thành phân quan trọng của khói quang hóa
II, Tính chất
- NO là một chất khí không màu ở nhiệt độ thường không mùi không vị không gây kích ứng ít tan trong nước. NO bị oxy hóa nhanh trong không khí để tạo thành nitrogen dioxid do đó sự ngộ độc nitrogen oxid chỉ yếu là do NO
- NO2 là chất có thể ở dạng lỏng hay dạng khí có màu nâu hơi đỏ mùi hắc đặc trưng khá ít tan trong nước va tất nhiên chúng có thể gây hoại tử thấm qua phế nang phổi sẽ bị phá hủy khủng khiếp, đáng sợ vô cùng . NO2 có độc tính mạnh hơn NO. NO2 là các chất khí không thể cháy tuy nhiên chúng sẽ thúc đẩy sự cháy của những nhiên liệu dễ cháy
III, Cơ chế gây độc
Nitrogen oxid gây hủy hoại phổi quá 3 cơ chế sau:
- biến đổi thành acid nitric hay acid nitrous ở đường khí ngoại biên phá hủy vài loại tế bào chức năng và cấu trúc của phổi
- Khởi đầu quá trình tạo thành các gốc tự do gây oxy hóa protein, peroxid hóa lipid làm hủy hoại màng tế bào
- Làm giảm đề kháng đối với sự nhiễm trùng do thay đổi chức năng miễn dịch của đại thực bào.
- Ngoài ra nitrogen oxid có thể oxy hóa HB thành MetHb
- Ngộ độc nitrogen oxid có thể gây phù phổi viêm phổi viêm phế quản khí thũng, tạo Methb, ho thở nhanh khó thở nhịp tim nhanh thiếu oxy mô, Những người nhạy cảm đặc biệt với nitrogen oxid gồm có người bị hen xuyễn bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính bệnh tim
- Hầu hế các nitrogenoxid ở nồng độ cao là những chất kích ứng da mắt và đường hô hấp những triệu chứng ban đầu về hô hấp có thể nhẹ nhưng sự viêm phổi tiến triển có thể sảy ra trong vài giờ đến vài ngày. Nitrogen dioxyd là chất gây hoại tử có độc tính mạnh hơn NO. NO là chất gây MEtHb mạnh và nhanh. Con đường chủ yếu của sự ngộ độc NOx là đường hô hấp nhưng dù cho tiếp xúc bằng bất kỳ đường nào cũng có thể gây tác động trên toàn thân.
- Có thể có những triệu chứng tức thời khi ngộ độc như ho mệt mỏi buồn nôn, khản tiếng nhức đầu đau bụng khó thở . Thời kì không triệu chứng khoảng ba đến ba mươi giờ trước khi chuyển sang biến chứng phù phổi với các triệu chứng bồn chồn rối loạn tâm thần hôn mê bất tỉnh
- Ở nồng độ thấp chỉ gây kích ứng nhẹ đường hô hấp
