suy thượng thận

Suy thượng thận ( STT) là một tinh trạng giảm glucocorrticoid hoặc mineralcorticoid hoặc cả hai..

Do nhiều nguyên nhân:

do sự phá hủy vỏ thượng thận(ADDISON)

Giảm sản xuất  ACTH

AIDS

Suy gan mạn tính

Suy thượng thận tiên phát

1.1 do nguyên nhân tự miễn

quá trình tự miễn => phá hủy tổ chứ vỏ thượng thận và một số cơ quân khác

1.2 lao thượng thận (hiếm)

1.3 phá hủy tuyến thuongj thận

cắt bỏ tuyến tt 2 bên

Dùng thuốc Mitotan (OPDDD) trong điều tri ưng thư thượng thận

• các nguyên nhân hiếm gặp khác

Nhiễm nấm , HIV, giang mai toàn thân , hoại tử thượng thận

Xuất huyết thuongj thận:

Diều trị thuốc chống đông

Nhồi máu thượng thận

Viêm tắc mạch

Nhiễm trùng huyết

Sốc nhiễm khuẩn

Các bênh xân nhiễm, xâm lấn:

Nhiễm sắt

Ung thư di căn

Thoái triển thuongj thận bẩm sinh

Rối loạn gen

2.Suy thượng thận thứ phát

• Sd corticoid ngoại sinh kéo dài
• U tuyến yên hoặc vùng dưới đồi
• Nhiễm khuẩn , thâm nhiễm :
• Lao
• Ung thư di căn
• Sarcoidosis thần king
• Nhồi máu não, chảy máu não
• Sheehan
• Phình mạch
• Chấn thương sọ
• Viêm tuyến yên lympho
• Bất thường tuyến yên do đọt biến gen
• Thiếu hụt ACTH đoen độc
• Thiếu hụt globulin có tính chất gia đình

ĐIỀU TRỊ

1.Điều trị hormon thay thế trong suy thượng thân thể trung bình

2.Điều trị suy thượng thận cấp

3.Chế độ ăn uống , sinh hoạt

• Khuyên bệnh nhân ăn đủ đường ,muối. Tăng liều trog trường hợp cần thiết
• Lưu ý các yếu tố mất bù của suy thượng thận:
• Ngừng điều trị
• Dùng thuốc lợi tiểu , an thần

4.Theo dõi điều trị

điều trị hormon thay thế

glucocorticoide

• Hydrocortison viên 10mg: liều 0,5-1mg/kg/ngày
• Khi nhiễm trung chấn thương khi cần phẫu thuật phải tăng gấp 2 hoặc 3 lần
• mineralcorticoid
• flucorohydrocortison(Florinef viên 50μg ,1-2 viên/ngày, uống vào buổi sáng
• Liều cao có thể gây phù,tăng huyêt áp, tim sung huyết
• Điều trị suy thượng thận cấp
• a)Dùng glucocorticoid thây thếHydrocortisol sodium phosphat :  liều 100mg tiêm tĩnh mạch 6h/lần/24h à bệnh nhân ổn địnhKhi beeh nhân ổn thì giảm liều 50mg/6h/lần/24h

  Tằn liều hydrocortison 200-400mg/24h khi bệnh nhân có biến chứng

  b)Theo dõi : huyết áp , tt mất nước , đường huyết, natri huyết

  c)Điều trị duy trì

  Hydrocortisol 15-20mg uông buổi sáng và 10mg vào 4-5 giờ chiều

  Fludrocortisol liều 0,05-0,1mg uống lúc 8h

• Tác dụng không mong muốn :

• Suy giảm miễn dịchTăng đường huyết do tăng gluconeogenesis, kháng insulin và dung nạp glucose (“đái tháo đường steroid”); thận trọng ở những người có bệnh đái tháo đườngMỏng da, dễ bầm tím

  Giảm canxi do giảm hấp thu canxi ở ruột*

  Loãng xương do steroid: giảm mật độ xương (loãng xương, hoại tử xương, nguy cơ gãy xương cao hơn, lành xương chậm hơn)

  Theo dõi

  Tăng liều khi bị stress , bị nhiễm trùng

  1. d) Điều trị các bẹnh phối hợp

  Nâng cao thể trang , bô sung vtm thiêt yếu

  3. chế đô ăn, sinh hoạt

  • Khuyên bệnh nhân ăn đủ đường ,muối. Tăng liều trog trường hợp cần thiết
  • Lưu ý các yếu tố mất bù của suy thượng thận:
  • Ngừng điều trị
  • Dùng thuốc lợi tiểu , an thần

  4. Theo dõi điều trị

  Ngon miệng , cân nặng, huyết áp tư thế ..triệu chứng xạm da