1, Phương pháp ngâm lạnh
cho dược liệu đã chia nhỏ tới độ mịn thích hợp và dung môi vào một bình kín để ở nhiệt độ phòng. Ngâm trong thời gian xác định, thỉnh thoảng có khuấy trộn hoặc để lắng. Sau đó gạn ép lấy dịch chiết. Để lắng 2-4 ngày để loại tạp lơ lửng. Gạn lọc lấy dịch trong. có thể ngâm đơn giản hoặc ngâm phân đoạn
- Ngâm đơn giản: ngâm một lần với toàn bộ lượng dung môi có
- Ngâm phân đoạn: Chia dung môi ra là nhiều lần rồi ngâm nhiều lần. Sau mỗi lần ngâm gạn lấy dịch chiết, ép bã , rồi lại cho dung môi mới vao ngâm và làm tiếp như trên. Cuối cùng tập chung các dịch chiết lại. Cùng lượng dung môi nhưng ngâm phân đoạn rút được nhiều hoạt chất hơn ngâm đơn giản
Phương pháp ngâm lạnh dùng cho dược liệu chứa hoạt chất không bền với nhiệt dễ bị phân hủy hay biến chất
2, Phương pháp ngâm nhỏ giọt
Ngâm nhỏ giọt là phương pháp chiết xuất bằng cách cho dung môi chảy rất chậm qua khối dược liệu đựng trong dụng cụ đặc biệt gọi là bình ngấm kiệt. Quá trình chiết xuất không có khuấy trộn
Nguyên tắc của phương pháp ngâm nhỏ giọt: khi cho dung mõi vào bột dược liệu, do trọng lực của dung môi chảy xuống các khe hở. Trong thời gian dung môi được gữi lại va tiếp xúc với dược liệu hoạt chất được hòa tan. Sau đó thêm dung môi mới lên mặt khối dược liệu lớp dung môi này ngấ vào trong khối dược liệu và đẩy dịch chiết ra ngoài. Lớp dung môi mới tiếp tục hòa tan hoạt chất còn lại trong tế bào thực vật. Quá trình tiếp diễn cho đến khi không thêm dung môi nữa. Như vậy dược liệ luôn được tiếp xúc với dung môi nên có thể chiết kiệt hoạt chất
Ngâm nhỏ giọt bao gồm những giai đoạn sau
- chuẩn bị dược liệu
Dược liệ cần phải khô và được chia nhỏ đến độ mịn nhất định. Cũng như trong phương pháp ngâm cần hạn chế tối đa tỷ lệ bột mị khi chia nhỏ dược liệu. Dược liệu qua minh dễ lẫn vào dịch chiết và dễ gây tắc bình chiết
- Làm ẩm dược liệu
Mục đích của giai đoạn này là để dược liệu hô hút dung môi và trương nở hoàn toàn trước khi được chuyển vào bình chiết. Nếu dược liệu không được làm ẩm va trương nở hoàn toàn thì chúng sẽ tiếp tục trương nở trong bình chiết tạo ra khối nén chắc cản trở dung môi thấm quá. Hơn nữa nếu dược liệ không được làm ẩm từ trước khi chuyển vào binh chiết sẽ khó đuôi hết không khí ra khỏi dược liệu, tạo ra các khoảng trống làm cản trở dược liệu tiếp xúc với dung môi, giảm hiệu suất chiết xuất
Trong một dụng cụ thích hợp trộn dung môi với một lượng dung môi vừa đủ cho vừa ẩm. Lượng dung môi làm ẩm tùy thuộc vào khả năng hút dung môi của dược liệu và khả năng trương nở của chúng thường chiết năm mươi hay một trăm phần trăm khối lượng dược liệu. Trộn đều và để ủ trong khoảng hai đến bốn giờ sau đó rây qua cỡ rây thích hợp để làm tới bột cho đêu, Cũng có thể làm ẩm dược liệ ngay trong bình ngấm koeetj nếu dược liệu ít trương nở và bình chiết có thiết kế thích hợp
