BỆNH ALZHEIMER – THẢM HỌA CỦA THỜI ĐẠI
1. ĐẠI CƯƠNG:
– Alzheimer được coi là thể nặng nhất trong các bệnh sa sút trí tuệ và đang rất được quan tâm, còn được gọi là bệnh tuổi già.
– Đã có số liệu thống kê:
+ Với những người trên 65 tuổi, tỉ lệ người mắc bệnh này ở các nước phát triển là 8%.
+ Với người trên 85 tuổi tỉ lệ mắc bệnh tương đối cao, thậm chí ở một số nước tỉ lệ lên đến 50%
2. TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG:
Những triệu chứng lâm sàng thường gặp:
• Rối loạn khả năng nhận thức, bao gồm các rối loạn về:
– Trí nhớ: hầu như là biểu hiện sớm nhất của bệnh. Cụ thể: bệnh nhân hay nhắc đi nhắc lại một câu hỏi mà họ cho rằng mới nói lần đầu; hay quên những chuyện mới xảy ra, quên ngày tháng năm, quên đường, hay bị lạc… Tuy nhiên nhiều người vẫn cho rằng đây là điều rất bình thường với những người đã có tuổi nên khi đi khám thì đã quá muôn cho việc điều trị có hiệu quả.
– Ngôn ngữ: được coi là hay gặp nhất sau rối loạn trí nhớ. Dấu hiệu đầu tiên là tình trạng thiếu từ, hay thay thế bằng một từ ngữ khác ( chứng nói loạn ngữ nghĩa). Về sau có thể thấy bệnh nhân không hiểu một câu hỏi hoặc câu trả lời.
– Khả năng phối hợp động tác: phần lớn không có biểu hiện. Ở một số người có thể gặp một số khó khăn trong việc sử dụng những dụng cụ sửa chữa vặt, trong động tác mặc quần áo. Có thể gặp một loại biểu hiện mất ngôn ngữ miệng- mặt (ở những bệnh nhân nói tự phát).
– Rối loạn nhận thức bằng giác quan như khó khăn trong việc nhận ra diện mạo các đồ vật.
– Rối loạn trí tuệ : sự khó khăn nhầm lẫn trong việc xử lý các công việc xử lý các hoạt động thường ngày hoặc xử lý tài chính.
• Rối loạn hành vi: là sự nhiễu loạn các hoạt động thường ngày, thay đổi về hành vi, nhân cách, cũng có thể bị trầm cảm.
– Trầm cảm : mối quan hệ giữa trầm cảm và alzheimer rất phức tạp. Có thể hiểu một cách đơn giản trầm cảm được coi là một phản ứng tâm lý của bệnh nhân khi họ bị suy giảm khả năng trí tuệ.
– Hành vi tâm thần bệnh lý: có thể phân ra: Hành vi thụ động (mất sáng kiến, thu mình, lo âu…) ; hành vi dễ kích động; cho mình là trung tâm ( mất lòng tin ở mọi người kể cả những người thân trong gia đình )
3. CHẨN ĐOÁN:
Hiện nay vẫn chưa có một dấu hiệu lâm sàng đặc hiệu nào có thể chẩn đoán một cách chính xác bệnh. Có dấu hiệu lâm sàng có thể gợi ý chẩn đoán bệnh nhưng không đặc hiệu. Chẩn đoán phần lớn trường hợp chỉ có thể là có khả năng đúng (tỉ lệ nhầm có thể 10%) bằng việc sử dụng các tiêu chí chẩn đoán rất chặt chẽ. Sau đây là một vài tiêu chí chẩn đoán “ Alzheimer có thể có”
– Sa sút tâm thần nhưng không xác định được nguyên nhân gây ra như bệnh thần kinh, tâm thần, có nhiều sự thay đổi trong khi phát bệnh.
– Có một thiếu sót nhận thức khu trú ở vùng chức năng nào đó tiến triển một cách thuần khiết và nặng, không xác định được nguyên nhân khác.
