Contents
XUẤT HUYẾT TIÊU HÓA:
Định nghĩa:
- Xuất huyết tiêu hóa là tình trạng máu chảy ra khỏi lòng mạch tràn vào đường tiêu hóa, được thải ra ngoài theo đường phân hoặc nôn ra ngoài.
- Là biến chứng của nhiều bệnh: tổn thương trong hoặc ngoài đường tiêu hóa
- Là triệu chứng cấp tính
Phân loại:
Chảy máu trong ống tiêu hóa: từ miệng thực quản đến hậu môn
- Xuất huyết tiêu hóa trên: từ vị trí thực quản đến D4 trên dây chằng Treiz
- Xuất huyết tiêu hóa dưới: từ góc Treiz trở xuống
Nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa trên và dưới:
- Tiểu cầu giảm
- Do sốt xuất huyết gây tan huyết
- Do bệnh hemophilla
- Biến chứng suy gan
- Thiếu hụt vitamin K
- Tác dụng phụ do đang dùng thuốc chống đông
Nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa trên:
- Tại thực quản: hội chứng mallory wess,tĩnh mạch thực quản giãn và vỡ, phình vị tĩnh mạch thực quản, viêm loét thực quản
- Tại dạ dày tá tràng: loét dạ dày tá tràng, ung thư dạ dày, xuất huyết tiêu hóa, chấn thương mạch máu, loạn sản mạch máu…
- Chảy máu đường dẫn mật
Nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa dưới:
- Tại ruột non: các u ruột non, viêm và hoại tử ruột, lao ruột
- Tại đại tràng: viêm loét đại tràng, viêm đại tràng sau điều rị ung thư xạ trị, lỵ amip, viêm do thiếu máu nuôi dưỡng, trĩ, chấn thương mạch máu, ung thư đại tràng..
Triệu chứng lâm sàng:
Triệu chứng cơ năng:
- Xuất huyết tiêu hóa trên: máu đỏ tươi
- Xuất huyết tiêu hóa dưới: máu đen, đỏ thẫm, phân đen
- Đau vùng thượng vị, đau bụng, hoa mắt, chóng mặt, khát nước
Triệu chứng thực thể:
- Do loét dạ dày: đau thượng vị hoặc đau ở 1\4 trên P
- Do loét thực quản: trào ngược, rối loạn phản xạ nuốt
- Mallory wess: buồn nôn, ho
- Vỡ hoặc giãn tĩnh mạch thực quản: vàng da, đau bụng , thiếu máu, mệt mỏi
- Các bệnh ác tính: gầy yếu, khó nuốt, tụt cân…
- Da, niêm mạc: da lạnh, niêm mạc nhợt nhạt, thường lạnh
- Mạch nhanh và nhẹ, khó bắt
- Huyết áp giảm
- Mệt mỏi, có thể tỉnh hoặc ngủ li bì
Triệu chứng khác:
- Bệnh nhân sốt trên 80% trường hợp
- Giảm thể tích máu gây ra những hội chứng suy giảm hô hấp
- Phổi thuyên tắc mạch
- Thiểu niệu, vô niệu, hôn mê gan
Triệu chứng cận lâm sàng:
- Máu : xét nghiệm công thức máu, theo dõi các chỉ số bilirubin, creatinin, khí máu động mạch.
- Dịch tiết: đặt sonde dạ dày lấy dịch, xét nghiệm
- Chẩn đoán hình ảnh: thực hiện nội soi dạ dày và nội soi trực tràng
