-
Contents
Đại cương
Hầu như không thể sản xuất enzym bằng phương pháp hóa học được vì chi phí cao mà không hiệu quả. Nguồn nguyên liệu sản xuất enzym đi từ nguồn sinh học
Mọi sinh vật trong tự nhiên đều coi là nguyên liệu sản xuất enzym
- Phân bố enzym không đồng đều giữa các loài
- Khả năng tổng hợp enzym giữa các tế bào khác loại không giống nhau
- Hàm lượng enzym trong một mô hoặc một cơ quan phụ thuộc vào:
+ Giai đoạn tăng trưởng và phát triển
+ Trạng thái sinh lý của tế bào
+ Các yếu tố bên ngoài
Tế bào vi sinh vật có khoảng trên 1000 enzym. Phần lớn enzym được sản xuất là enzym vi sinh vật
-
Động vật
Ưu điểm: enzym có hoạt tính và độ ổn định cao, sản phẩm chủ yếu là các protease
Nhược điểm:
- Cơ thể đa bào, chỉ có một số bộ phận được sử dụng để sản xuất enzym: các tuyến dịch, nội tạng
- Nguồn nguyên liệu không ổn định
- Không cải tạo được
- Đắt do thời gian sản xuất lâu, hiệu suất thấp do tỷ lệ enzym trong mỗi tế bào/mô rất thấp.
- Yếu tố rủi ro cao: thiên tai, dịch bệnh làm giảm số lượng, chất lượng của tế bào, mô chứa enzym
-
Thực vật
Là nguồn sản xuất enzym từ rất lâu đời. Nhóm enzym sản xuất được là amylase, protease
Ưu điểm:
Rẻ hơn nguồn động vật
Nhược điểm:
- Chỉ một số cơ quan, bộ phận, mới có enzym cần sản xuất
- Nguồn nguyên liệu không ổn định
- Không cải tạo được
- Đắt
- Yếu tố rủi ro cao: thiên tai, dịch bệnh
-
Vi sinh vật
Tế bào vi sinh vật chứa khoảng trên 1000 enzym. Nguồn enzym vi sinh vật dần thay thế enzym động, thực vật. Enym được lấy từ nguồn này có những ưu điểm nhất định so với động thực vật
- Tế bào vi sinh vật: đơn bào, nên dễ lấy chiết tách hơn
- Vi sinh vật cho tất cả loại enzym trong khi đông thực vật chỉ cho 1 loại enzym
- Hầu hết enzym trong công nghiệp được sản xuất từ vi sinh vật
Ngoài những ưu điểm trên, vi sinh vật có những đặc điểm thuận lợi cho sản xuất enzym:
- Tốc độ sinh sản nhanh, nhiều sinh khối
- Có hoạt tính cao
- Tỷ lệ enzym trong tế bào lớn sản xuất dễ, hiệu suất cao
- Nguyên liệu rẻ tiền, dễ kiếm
- Sản xuất không cần thiết bị chống ăn mòn
- Sản phẩm không cần độ tinh khiết cao
- Không phụ thuộc vào điều kiện môi trường, tác động của moi trường
- Có thể làm kìm hãm, thúc đẩy enzym mong muốn
Các chủng vi sinh vật được dùng trong sản xuất
Amylase: – baccillus subtilis, Aspegillus niger, Aspegillus awamori,..
Protease: Baccillus subtilis, Aspegillus flagus, aspegilllus niger,..