Miễn dịch đặc hiệu

1. Contents

   • 1 Khái niệm miễn dịch đặc hiệu
   • 2 Đặc điểm của miễn dịch đặc hiệu
   • 3 Phân lọai miễn dịch đặc hiệu
     • 3.1 Miễn dịch chủ động
     • 3.2 Miễn dịch thụ động

   Khái niệm miễn dịch đặc hiệu

• Miễn dịch thu được hay miễn dịch đặc hiệu là trạng thái miễn dịch có được khi cơ thể đã có tiếp xúc với kháng nguyên. Tiếp xúc kháng nguyên có thể là đưa vào chủ động ( vaccin) hoặc tiếp xúc ngẫu nhiên. Là miễn dịch thu được chứ không phải sẵn có từ khi mới sinh ra đã có như miễn dịch tự nhiên.
• Miễn dịch đặc hiệu có thể có khi được truyền kháng thể hoặc tế bào miễn dich vào giúp cho cơ thể có được ngay kháng thể chống lại tác nhân gây bệnh (huyết thanh miễn dich)
• Đáp ứng miễn dịch gồm có 2 hình thức: miễn dịch dịch thể, miễn dịch tế bào( còn gọi là miễn dịch thông qua trung gian tế bào)

  

2. Đặc điểm của miễn dịch đặc hiệu

• Tính đặc hiệu
• Phân biệt được lạ-quen
• Tính đa dạng
• Có trí nhớ miễn dich
• Điều hòa miễn dịch

Đây cũng là đặc điểm khác cơ bản so với miễn dịch tự nhiên. Miễn dịch tự nhiên không có tính đặc hiệu, không phân biệt được lạ quan, và không có trí nhớ miễn dịch

Ngoài ra sự khác nhau đó còn là thời gian khởi phát để tấn công lại tác nhân gây bệnh. Miễn dịch tự nhiên thì sẵn có, là tuyến phòng thủ đầu tiên để cơ thể chống lại tác nhân, tạo điều kiện cho quá trình đáp ứng miễn dịch đặc hiệu xảy ra sau đó. Còn miễn dịch đặc hiệu thì không có sẵn ngay, phải có thời gian để tạo ra nó thì mới có thể chống lại tác nhân gây bệnh.

3. Phân lọai miễn dịch đặc hiệu

Miễn dịch chủ động

• Là trạng thái miễn dịch của cơ thể do hệ miễn dịch của bản thân cơ thể đó snh ra khi có kháng nguyên lạ kích thích.
• Miễn dịch chủ động chia ra làm 2 loại:

+ Miễn dịch chủ động tự nhiên là trạng thái miễn dịch có được khi cơ thể vô tình tiếp xúc với kháng nguyên

+ Miễn dịch chủ động thu được là trạng thái miễn dịch có được khi kháng nguyên được chủ động đưa vào cơ thể, ví dụ như tiêm vắc xin.

Miễn dịch thụ động

• Là trạng thái miễn dịch có được nhờ kháng thể được truyền từ ngoài vào
• Được chia làm 2 loại:

+ Miễn dịch thụ động tự nhiên: là trạng thái miễn dịch có được do kháng thể người mẹ truyền cho người con qua nhau thai và sữa mẹ. Những đúa trẻ trong 6 tháng đầu đời thường ít bị bệnh lây nhiễm, ít bị bệnh khác do chúng được bảo vệ bởi kháng thể của mẹ truyền sang cho thông qua sữa. Những đứa trẻ nhỏ, từ khi sinh ra không được uống sữa mẹ, phải uống sữa ngoài thì tỷ lệ mắc các bệnh cao hơn đứa trẻ được nuôi bằng sữa mẹ.

+ Miễn dịch thụ động là trạng thái miễn dịch có được khi kháng thể đưa từ ngoài vào trong cơ thể ví dụ như đưa huyết thanh vào trong cơ thể. Đặc điểm của miễn dịch kiểu này là có ngay kháng thể chống lại tác nhân gây bệnh, không phải mất thời gian tạo ra kháng thể để đáp ứng miễn dịch, tuy nhiên kháng thể này chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn, và tiêm huyết thanh vào thì nguy cơ sẽ rất cao.

Sự đề kháng cơ thể gồm hai hình thức: miễn dịch tự nhiên và miễn dịch đặc hiệu. Hai hình thức này luôn bổ sung, hỗ trợ và không thể tách rời nhau.