Tác dụng chữa bệnh của cây cát cánh và cây mạch môn

Bởi
Lưu Anh
-
0
1117
cây cát cánh
Rate this post

Saponin thuộc nhóm Heterosid lớn, hay gặp trong thực vật.
Nó là những glycosid có phần genin có cấu trúc triterpen hoặc steroid 27 C.

Tính chất chung:

– Có khả năng tạo bọt nhiều và bền khi lắc với nước.
– Đóng vai trò nhũ hoá và tẩy sạch, làm giảm sức căng bề mặt do nó có 1 đầu ưa nước và 1 đầu kị nước.
– Gây vỡ hồng cầu ở ngay nồng độ loãng vì:
+ Saponin có thể tạo phức với Cholesterol ngay trên màng hồng cầu.
+ Do tác động của Saponin với các thành phần khác trên màng hồng cầu.
+ Cấu trúc phần genin ( phần không phải đường ) tác động trực tiếp lên tính phá huyết, còn phần đường ảnh hưởng đến mức độ phá huyết.
+ Các loài động vật khác nhau thì mức độ phá vỡ hồng cầu cũng khác nhau.
– Độc với cá và 1 số động vật máu lạnh khác.
– Kích ứng niêm mạc gây hắt hơi, làm đỏ mắt, long đờm, lợi niệu,… Liều cao gây nôn mửa, tiêu chảy.
– Hầu hết có vị đắng.
– Tính tan: tan trong nước, cồn, rất khó tan trong Aceton, ete, hexan.
– Ít bị thẩm tích.

Phân loại:

Saponin triterpenoid và Saponin steroid.

Phân bố:

– Phổ biến trong giới thực vật.
– Saponin triterpenoid hay gặp ở cây 2 lá mầm, có ở 1 số động vật thân mềm như hải sâm, sao biển,…
– Saponin steroid phân bố hẹp hơn: có chủ yếu trong các cây 1 lá mầm.
– Trên 1 cây , Saponin tích luỹ ở nhiều bộ phận khác nhau.
+ Ví dụ: có ở quả như bồ kết, bồ hòn; ở rễ như cam thảo, cát cánh, viễn chí; rễ củ như mạch môn,nhân sâm,..

Một số thực vật chứa Saponin có tác dụng chữa bệnh:

Cây cát cánh

  • Đặc điểm thực vật cây cát cánh:
cây cát cánh

– Cây nhỏ, sống dai.
– Thân dài, cao từ 50 -80 cm.
– Lá mọc đối hoặc vòng.
– Kiểu hoa: riêng lẻ thành chùm.
– Quả có hình trứng ngược.

  • Bộ phận dùng: rễ cạo vỏ đã chế biến.
    Thành phần hoá học chủ yếu:Saponin.
  • Tác dụng:
    -Chống viêm, kháng khuẩn, giảm đau, giảm ho, long đờm,..
    – Công dụng: điều trị hen suyễn, viêm phế quản, ho có đờm,..

Cây mạch môn

cây mạch môn
  • Đặc điểm thực vật cây mạch môn:
    – Cây thân thảo, lá mọc từ dưới gốc, dài và hẹp.
    – Kiểu hoa: mọc thành chùm.
    – Quả mọng, rễ chùm và có nhiều rễ phình to thành củ con.
  • Thành phần hoá học chủ yếu: saponin
  • Tác dụng:
    – Gây hạ huyết áp trên súc vật thử nghiệm.
  • Công dụng:
    Chữa ho, long đờm, viêm họng,táo bón, lợi tiểu,….

BÀI VIẾT LIÊN QUANXEM THÊM