Triệu chứng và điều trị tiêu chảy do vi khuẩn

Bởi

22 Tháng Bảy, 2017

477

Rate this post

Contents

TIÊU CHẢY DO VI KHUẨN:

Tiêu chảy do vi khuẩn là bệnh hay gặp ở tất cả lứa tuổi, có liên quan đến an toàn vệ sinh thực phẩm và môi trường
Biểu hiện lâm sàng: sốt, nôn, tiêu chảy nhiều lần trong ngày, đau quặn bụng
Nếu tiêu chảy nặng có thể gây mất nước, điện giải toàn thân nhiễm độc, co giật, tử vong đặc biệt trẻ em và người cao tuổi

Do vi khuẩn: vi khuẩn tiết độc tố: Vibrio Cholerae , E. coli, C. difficile, tụ cầu..
Do chính bản thân vi khuẩn: gọi là tiêu chảy xâm nhập làm mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột: salmonela, E.coli, Campylobacter…

Nôn, buồn nôn
Tiêu chảy nhiều lần, phân lỏng
Tiêu chảy do độc tố vi khuẩn tiết ra: phân nhiều nước, trong phân không xuất hiện hồng cầu hay bạch cầu
Tiêu chảy do xâm nhập của vi khuẩn: phân thường xuất hiện nhầy, có khi có máu
Toàn thân: có thể có sốt hoặc không, cơ thể mệt mỏi, đau đầu, hạ huyết áp do mất nước nhiều

Tiêu chảy do lỵ: hội chứng lỵ, bệnh nhân sốt cao, đau quặn bụng theo cơn, đi mót rặn, phân lỏng nhầy và nhiều máu
Tiêu chảy do phẩy khuẩn tả: bệnh khởi phát nhanh trong 1 ngày sau khi mắc, tiêu chảy 1 cách dữ dội, lên đến 50 lần 1 ngày. Phân đục như nước vo gạo, không sốt, không mót rặn, bụng không đau
Tiêu chảy do E.coli: :
E.coli sinh ra độc tố ETEC: phân lỏng không có nhầy, không có máu, không có sốt, thường sẽ tự khỏi
E.coli EIEC, EPEC, EHEC: bệnh nhân sốt, bụng đau dữ dội, đi mót rặn, phân lỏng có lẫn máu và nhầy( gọi là hội chứng lỵ)
Tiêu chảy do salmonella: bệnh nhân có sốt cao, đau bụng, tiêu chảy nhiều lần trong ngày

Công thức máu: bạch cầu tăng hoặc giảm, có thể không thay đổi tùy từng trường hợp

Xét nghiệm phân:

Soi tiêu bản: tìm hồng cầu, bạch cầu, đơn bào, nấm, trứng giun hoặc kí sinh trùng
Cây phân tìm ra vi khuẩn gây bệnh

Dựa vào căn nguyên để điều trị: cần tìm ra đúng tác nhân gây bệnh để lựa chọn thuốc hợp lí, có nên dùng kháng sinh hay không, điều chỉnh nếu cần thiết
Đánh giá tình trạng mất nước để bù nước và điện giải phù hợp
Điều trị các triệu chứng: đau đầu, buồn nô, đau bụng quằn quại

Trường hợp có vi khuẩn xâm nhập thì điều trị kháng sinh rất hiệu quả
Thường dùng đường uống, nếu có nhiễm trùng nặng toàn thân hoặc bệnh nhân nguy kịch không uống được mới phải truyền

Thuốc hay dùng: nhóm Quinolone uống hoặc truyền TM 5 ngày cho người trên 12 tuổi, gồm:
Ciprofloxacin liều 0.5g, ngày 2 lần hoặc norfloxacin liều 0.4g, ngày 2 lần
Thuốc thay thế: ceftriaxone tĩnh mạch liều 50-100mg\kg\ngày, dùng 5 ngày, hoặc azithromycin liều 0.5mg\kg\ngày, dùng 3 ngày cho PNCT hoặc 10mg\kg\ngày cho trẻ dưới 12 tuổi

Vi khuẩn tả ngày nay đang kháng rất nhiều
Nhóm quinolone: ciprofloxacin hoặc norfloxacin hoặc azithromycin, liều như trên.
Thuốc thay thế: erythromycin liều 1g\ngày, mỗi ngày 4 lần ,cho trẻ em 40mg\kg\ngày, dùng 3 ngày, hoặc doxycyclin 300mg liều duy nhất nếu vi khuẩn còn nhạy cảm

Tùy vào tình trạng mất nước mà bù nước với điện giải phù hợp bằng orezol hoặc đường đẳng trương 5%
Mất nước độ 1: bù bằng uống orezol
oresol
Mất nước độ 2 trở lên: bù bằng cách tiêm truyền tĩnh mạch: ringer lactat hoặc ringer acetat, NaCl 0.9%, glucose 5% tỉ lệ 1:1

Giảm co thắt: dùng spasmaverin
Dioctahedral smectit: làm săn se niêm mạc
Không được lạm dụng thuốc cầm tiêu chảy: loperamid vì nhiều tác dụng phụ nguy hiểm