Contents
Nguồn gốc :
–tế bào kẽ tinh hoàn tiết ra.
-ngoài ra còn có ở vỏ thượng thận, buồng trứng nhau thai.
Testosteron là hoocmon chính của đường sinh dục nam, sản phẩm chuyển hoá là androsteron ở gan .Tuy nhiên, tác dụng của nó chỉ bằng 1/6 tác dụng của testosteron.
Vai trò :
Làm phát triển cơ quan sinh dục nam, phát triển và bảo tồn đặc tính sinh dục phụ ở nam (tăng kích thước cơ quan sinh dục trong như tinh hoàn, ống dẫn tinh, túi tinh ,….và cơ quan sinh dục ngoài ,giọng trầm, mọc râu, vai rộng,…). Dùng trong điều trị thay thế cho nam giới suy giảm chức năng sinh dục do rối loạn chức năng tuyến yên hoặc tinh hoàn hoặc do cắt bỏ tinh hoàn. Sử dụng cho nam thiếu niên chậm dậy thì hoặc chậm lớn nhưng phải thận trọng vì có thể làm xương không phát triển theo chiều dài được nữa.
Tác động lên chuyển hoá : tăng tăng tổng hợp protein, sụn đàu xương hoá cốt nên tăng chiều cao.
Điều hoà ngược tới sự bài tiết hoocmon LH của tuyến yên.
Công thức hoá học :
Dược động học :
Hấp thu qua tiêu hoá và tiêm nhưng đường uống tác dụng kém vì bị chuyển hoá nhanh tại gan.
Đường khác: cấy dưới da, dán trên trán,đặt trực tràng,…
Sau khi hấp thu,thuốc đến tế bào đích chuyển thành dihydrotestosterone có hoạt tính.
Thải trừ thuốc qua nước tiểu.
Tác dụng dược lí :
+ tác dụng hoocmon : phát triển giới tính và cơ quan sinh dục nam như tuyến tiền liệt ,túi tinh, dương vật,…Giúp kiểm soát và duy trì chức năng tinh trùng và tạo đặc tính thứ phát của nam : giọng nói trầm, cơ to hơn, vai rộng,… Tác dụng đối lập estrogen.
+tác dụng tăng dưỡng: tăng đồng háo protid, giúp giữ nito và các muối calci , phospho làm tăng khối lượng cơ bắp, tăng khối lượng xương. Giúp tăng tạo hồng cầu, tăng lipit máu vì vậy dùng kéo dài có thể gây xơ vữa động mạch.
Tác dụng không mong muốn :
+ trên nữ : mọc râu, có trứng cá, rối loạn kinh nguyệt, thay đổi giọng nói,ngực teo. Cần thận trọng với phụ nữ có thai vì trẻ sinh ra có thể bị lưỡng tính giả hay chết.
+ trên nam :suy giảm chức năng tình dục nếu dùng kéo dài, giảm sản xuất tinh trùng và không tạo tinh trùng , tăng kích thước khối u tuyến tiền liệt.
+ trên cả nam và nữ : phù ,vàng da, viêm gan ứ mật …
Chỉ định :
Rối loạn phát triển cơ quan sinh dục nam.
Rối loạn kinh nguyệt , rong kinh ,u xơ tử cung, ung thư vú, tử cung.
Tình trạng nhược cơ,loãng xương, gầy yếu.
Chống chỉ định :
Trẻ em < 15 tuổi.
Phụ nữ có thai, thời kì cho con bú.
Ưng thư tuyến tiền liệt.
Ung thư vú ở nam .
Các bệnh về gan nặng.
Chế phẩm :
Android viên đặt , testosteron propionate dạng ống tiêm 1ml.
